Xét nghiệm AFP là gì?

1. AFP là gì?

Alpha-fetoprotein (AFP) là một glycoprotein được sản xuất trong khi có thai trong túi noãn hoàng và gan của bào thai. Ở nam giới và phụ nữ không mang thai nồng độ AFP rất thấp, gần như không xác định được (< 5 ng/mL). Tuy nhiên, nồng độ AFP thường tăng cao ở các bệnh nhân bị ung thư biểu mô tế bào gan (hepatocellular carcinoma [HCC]). Đôi khi cũng tăng lên ở bệnh nhân ung thư tinh hoàn và buồng trứng.

2. Xét nghiệm AFP dùng để làm gì?

Xét nghiệm AFP dùng để:

• Chẩn đoán ung thư tế bào gan nguyên phát.
• Chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào mầm (germ cell carcinoma) không phải là tế bào mầm sinh dục.
• Sàng lọc các dị tật ống thần kinh (neural tube defects) của bào thai như tật nứt đốt sống (spina bifida) và quái thai không não (anencephaly) trong xét nghiệm Triple test ở thai kỳ.
• Theo dõi điều trị các bệnh nhân đang được điều trị ung thư (nhất là ung thư tế bào gan, u buồng trứng và tinh hoàn).

3. Xét nghiệm AFP có cần nhịn ăn:

Bệnh nhân không cần phải nhịn ăn trước khi lấy máu làm xét nghiệm. Xét nghiệm được thực hiện trên huyết tương hoặc huyết thanh bằng cách lấy 2ml máu cho vào ống chống đông Heparin hoặc ống không chống đông.

4. Giá trị kết quả bình thường của AFP là bao nhiêu?

• Nam giới và phụ nữ không có thai: < 50 mg/L hay  5 ng/mL. Ngưỡng này có thể thay đổi tùy theo hệ thống máy và hóa chất xét nghiệm.
• Phụ nữ đang có thai: Theo tuổi thai dựa trên phần mềm tính toán nguy cơ dị tật triple test.

5. Khi nồng độ AFP thay đổi có ý nghĩa gì?

• Khi nồng độ AFP > 500 ng/mL khẳng định gần như chắc chắn bệnh nhân bị ung thư gan.
• Với các nồng độ AFP > 5 ng/mL và  < 500 ng/mL cần kết hợp các cận lâm sàng khác để theo dõi ung  thư gan.

6. Các nguyên nhân làm AFP tăng?

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng AFP, có thể kể đến như:

• Ung thư tế bào gan nguyên phát (primary hepatocellular carcinoma).
• Các bệnh lý gan – mật lành tính:
  ■ Xơ gan mật.
  ■ Viêm gan cấp do virus, viêm gan mạn tiến triển.
• Các ung thư đường tiêu hóa có kèm theo hay không kèm theo di căn gan:
  ■ Ung thư đại tràng.
  ■ Ung thư dạ dày.
  ■ Ung thư tụy.
• Các ung thư khác có thể gặp:
  ■ Ung thư vú.
  ■ Ung thư phối.
  ■ Ung thư thận.
  ■ Ung thư tinh hoàn.
  ■ u quái ác tính (teratocarcinoma).
• Suy thai (fetal distress).
• Các khuyết tật ống thần kinh của thai (fetal neural tube defect).
• Đa thai (multiple fetuses).
• Các nguyên nhân khác:
  ■ Dị tật bẩm sinh dãn mao mạch thất điều (ataxia telangiectasia).
  ■ Tăng nồng độ tyrosin máu di truyền (hereditary tyrosinemia).

7. Các nguyên nhân làm giảm nồng độ AFP máu?

Ở nam giới và phụ nữ không mang thai sẽ không gặp giảm AFP. AFP chỉ giảm ở phụ nữ mang thai trong các trường hợp sau:

• Hội chứng Down.
• Thai chết lưu.

8. Các xét nghiệm khác cần thực hiện khi AFP tăng?

Khi nồng độ AFP tăng, cần làm thêm các cận lâm sàng sau:

• Xét nghiệm men gan : AST (GOT), ALT (GPT) và GGT.
• Xét nghiệm dấu ấn AFP – L3 và PIVKA – II
• Siêu âm gan, chụp CT ổ bụng.

9. Những ai nên xét nghiệm AFP?

• Nghi ngờ ung thư gan.
• Những người nghiện rượu lâu năm, dương tính với virus viêm gan B, C
• Theo dõi khi đang điều trị ung thư gan, sau khi điều trị ung thư gan (ung thư tái phát).
• Phụ nữ mang thai: kết hợp với bHcG và uE3 để xác định dị tật cho thai nhi…

10. Nên xét nghiệm AFP ở đâu?

Hiện nay có rất nhiều cơ sở y tế có khả năng xét nghiệm được AFP. Tuy nhiên, nên lựa chọn thực hiện các cơ sở lớn, uy tín có hệ thống trang thiết bị hiện đại (máy miễn dịch tự động).

QLAB là trung tâm chuyên cung cấp các dịch vụ về xét nghiệm. Chúng tôi luôn lựa chọn các cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm cho bệnh nhân với các lợi ích như:

• Kết quả chính xác nhất. Do chúng tôi chỉ lựa chọn các phòng Lab đạt chuẩn làm đối tác thực hiện XN.
• Thời gian nhanh nhất. Chúng tôi sẽ lựa chọn phòng Lab gần khách hàng nhất.
• Chi phí thấp nhất. Sử dụng công nghệ 4.0 để giảm tối đa chi phí vận hành do vậy sẽ có giá thành tốt nhất.
• Dịch vụ lấy mẫu và trả kết quả tận nơi. Khách hàng chỉ cần nhấc điện thoại nên gọi, chúng tôi sẽ có nhân viên đến lấy mẫu và trả kết quả tận nơi mà không tốn thêm chi phí.

Nếu bạn có nhu cầu xét nghiệm AFP, hãy gọi ngay cho chúng tôi để được tư vấn miễn phí cũng như đặt lịch lấy mẫu xét nghiệm. Hotline: 0899.28.07.86.

Nếu cần thêm thông tin chi tiết xin liên hệ:

Trung tâm dịch vụ xét nghiệm QLAB –  Công ty TNHH chất lượng xét nghiệm Y học.

Địa chỉ: Lô L4-20 Khu đô thị Việt Hòa – Việt Hòa  – TP Hải Dương

Hotline: 0899.28.07.86

Email: xetnghiemqlab@gmail.com

Hoặc liên hệ trực tiếp

Mr. Tuyến: 0978.335.115 | Mr. Quang: 0981.109.635 | Mr. Kỳ: 0365.108.455 | Mrs. Hà: 0988.332.990

Kiến thức chuyên môn tham khảo từ sách: Các xét nghiệm thường quy áp dụng trong thực hành lâm sàng.